Ізатопы вугляроду і кіслароду ў верхняэйфельскіх адкладах Беларусі
Анатацыя
Прыведзены вынікі вывучэння размеркавання значэнняў δ13C і δ18О у карбанатутрымліваючых адкладах верхняга эйфеля (касцюковіцкі гарызонт) на тэрыторыі Беларусі. Спалучэнне ізатопных паказчыкаў у разрэзе свідравіны Прыволле (Паўночна-Прыпяцкае плячо) праінтэрпрэтавана як адлюстраванне геахімічнай эвалюцыі сярэднедэвонскага мора на рубяжы эйфель – жывет. Устаноўлены ізатопныя сігналы актывізацыі паступлення ў марскі басейн вод кантынентальнага сцёку (свідравіны Паўночна-Полацкая на паўднёвым усходзе Латвійскай седлавіны і ГГК-1 на паўднёва-заходнім краі Варонежскай антэклізы) і постдыягенетычнага пераўтварэння адкладаў у асяроддзі інфільтрацыйных атмагенных вод (свідравіны Быхаўская ў зоне сучлянення Аршанскай упадзіны і Жлобінскай седлавіны і Кармянская на Жлобінскай седлавіне).
Аб аўтарах
А. А. МахначБеларусь
вул. Акадэміка Купрэвіча, 7, 220084, Мінск
Б. Г. Пакроўскі
Расія
Пыжэўскі зав., 7, 119017, Масква
В. В. Мурашка
Беларусь
вул. Акадэміка Купрэвіча, 7, 220084, Мінск
Спіс літаратуры
1. Валюкявичюс, Ю. Ю. Девонская система / Ю. Ю. Валюкявичюс, В. К. Голубцов // Геологическая карта СССР. Масштаб 1:1000000 (новая серия). Объяснительная записка. Лист N-(34), (35). – Вильнюс, Ленинград, 1986. – С. 53–68.
2. Вариации изотопного состава углерода и кислорода в нижне-среднедевонских отложениях на юго-западе Воронежской антеклизы / А. А. Махнач [и др.] // Літасфера. – 2021. – № 2 (55). – С. 80–94.
3. Вариации изотопного состава углерода и кислорода в эмсских и эйфельских отложениях на юго-востоке Латвийской седловины / А. А. Махнач [и др.] // Літасфера. – 2022. – № 1 (56). – С. 67–79.
4. Геология Беларуси / А. С. Махнач [и др.]. – Минск : Институт геологических наук НАН Беларуси, 2001. – 815 с.
5. Девон Воронежской антеклизы и Московской синеклизы / Г. Д. Родионова [и др.]. – М. : Изд-во Воронежского ун-та, 1995. – 265 с.
6. Девон и карбон Прибалтики / В. С. Сорокин [и др.]. – Рига: Зинатне, 1981. – 502 с.
7. Изотопная хемостратиграфия верхнеэмсско-среднеэйфельских отложений в разрезе параметрической скважины Кормянская на Жлобинской седловине / А. А. Махнач [и др.] // Літасфера. – 2019. – № 2 (51). – С. 64–74.
8. Изотопная хемостратиграфия нижне-среднедевонского разреза зоны сочленения Оршанской впадины и Жлобинской седловины (параметрическая скважина Быховская) / А. А. Махнач [и др.] // Літасфера. – 2019. – № 1 (50). – С. 136–148.
9. Махнач, А. А. Вариации изотопного состава углерода и кислорода в эмсско-франских отложениях Северо-Припятского плеча (юго-восток Беларуси) / А. А. Махнач, Б. Г. Покровский, О. В. Мурашко // Літасфера. – 2022. – № 2 (57). – С. 101–115.
10. Махнач, А. А. Геохимия стабильных изотопов в платформенном чехле Беларуси / А. А. Махнач, Н. А. Махнач, Б. Г. Покровский. – Минск : Беларуская навука, 2022. – 373 с.
11. Махнач, А. А. Изотопы углерода и кислорода в отложениях пограничных горизонтов нижнего и среднего девона Беларуси / А. А. Махнач, Б. Г. Покровский, О. В. Мурашко // Літасфера. – 2023. – № 2 (59). – С. 83–101.
12. Махнач, А. А. Изотопы углерода и кислорода в среднеэйфельских отложениях Беларуси / А. А. Махнач, Б. Г. Покровский, О. В. Мурашко // Літасфера. – 2023. – № 1 (58). – С. 110–129.
13. Махнач, А. А. Изотопы C, O, S, Sr в отложениях освейского горизонта нижнего эйфеля на территории Беларуси / А. А. Махнач, Б. Г. Покровский, О. В. Мурашко // Литология и полезные ископаемые. – 2023. – № 4. – С. 387–406.
14. Обуховская, В. Ю. Седиментологические и биотические события в девоне на территории Жлобинской седловины и Северо-Припятского плеча и их палинологические маркеры / В. Ю. Обуховская, Т. Г. Обуховская, С. А. Кручек // Літасфера. – 2012 – № 1 (36). – С. 31–46.
15. Систематика и классификации осадочных пород и их аналогов / В. Н. Шванов [и др.]. – СПб. : Недра, 1998. – 352 с.
16. Стратиграфические схемы докембрийских и фанерозойских отложений Беларуси: объяснительная записка / под ред. С. А. Кручека [и др.]. – Минск : ГП «БелНИГРИ», 2010. – 282 с.
17. Фор, Г. Основы изотопной геологии: пер. с англ. / Г. Фор. – М. : Мир, 1989. – 590 с.
18. Grossman, E. L. Oxygen Isotope Stratigraphy / E. L. Grossman // The Geologic Time Scale 2012 / eds. F. M. Gradstein [et al.]. – Amsterdam, Boston, Heidelberg, London, New York, Oxford, Paris, San Diego, San Francisco, Singapore, Sydney, Tokyo : Elsevier, 2012. – Vol. 1. – P. 181–206.
19. Grossman, E. L. Oxygen Isotope Stratigraphy / E. L. Grossman, M. M. Joachimski // The Geologic Time Scale 2020 / eds. F. M. Gradstein [et al.]. – Amsterdam, Oxford, Cambridge (MA, US) : Elsevier, 2020. – Vol. 1. – P. 279–307.
20. Oxygen isotope evolution of biogenic calcite and apatite during the Middle and Late Devonian / M. M. Joachimski [et al.] // International Journal of Earth Sciences. – 2004. – № 93 (4). – P. 542–553.
21. Van Geldern, R. Carbon, oxygen and strontium isotope records of Devonian brachiopod shell calcite / R. van Geldern // Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. – 2006. – № 240 (1–2). – P. 47–67.
22. 87Sr/86Sr, δ13C and δ18О evolution of Phanerozoic seawater / J. Veizer [et al.] // Chemical Geology. – 1999. – № 161 (1–3). – P. 59–88.
##reviewer.review.form##
Для цытавання:
Махнач А.А., Пакроўскі Б.Г., Мурашка В.В. Ізатопы вугляроду і кіслароду ў верхняэйфельскіх адкладах Беларусі. Літасфера. 2024;1(60):69-79.
For citation:
Makhnach А., Pokrovsky B., Мurashko О. Carbon and oxygen isotopes in the upper eifeian deposits of Belarus. Litasfera. 2024;1(60):69-79. (In Russ.)